Zielona herbata, będąca najstarszym napojem świata (ma prawie 5 tyś. lat), oprócz wyjątkowego smaku, oraz właściwości orzeźwiających i pobudzających, ceniona jest przede wszystkim za zdrowotne właściwości zawartych w niej przeciwutleniaczy, chroniących organizm przed wieloma chorobami i opóźniających procesy starzenia się organizmu. Zielona herbata ma m.in. pozytywny wpływ na układ krwionośny, gdyż regulacje poziom cholesterolu we krwi, a regulując poziom cukru we krwi zapobiega cukrzycy – pomaga ponadto w spalaniu tkanki tłuszczowej i przyśpiesza metabolizm, oraz uspokaja, ułatwia koncentrację i poprawia pamięć, a także wspomaga pracę wątroby i nerek, reguluje procesy trawienne i łagodzi zatrucie alkoholowe, oraz hamuje rozwój próchnicy i odświeża oddech.
Najzdrowszą z herbat uzyskuje się wyłącznie dzięki suszeniu liści drzewa herbacianego, w odróżnieniu od pozostałych herbat, które przechodzą dodatkowo proces fermentacji – pominięcie procesu fermentacji powoduje, że w liściach pozostaje możliwie maksymalna ilość przeciwutleniaczy, głównie flawonoidów, które odpowiadają za jej prozdrowotne właściwości – warto wiedzieć, że zielona herbata jest nie tylko najbogatszym źródłem przeciwutleniaczy wśród herbat, ale i jednym z najbogatszych źródeł flawonoidów na świecie. Ponadto, dzięki pominięciu fermentacji, liście herbaty zachowują swój zielony kolor, oraz naturalny smak i aromat.
Istnieje kilka odmian zielonej herbaty, które różnią się zarówno kolorem naparu, jak i smakiem, gdyż ostateczne właściwości zielonej herbaty zależą od miejsca w którym rosło drzewo herbaciane – najbardziej popularne są odmiany chińskie i japońskie.
Składniki i zdrowotne właściwości zielonej herbaty – co zawiera zielona herbata?
Zielona herbata zawiera niewielkie ilości witamin: z grupy B, C, E, kwasu foliowego i pantotenowego, oraz śladowe ilości minerałów: cynku, fluoru, magnezu, manganu, miedzi, potasu, sodu, wapnia i żelaza, a także beta-karotenu – ze względu na niewielkie ilości tych związków w herbacie, nie mają one większego wpływu na organizm. Zielona herbata zawiera jednak spore ilości teiny (odmiany kofeiny) i ogromne ilości przeciwutleniaczy, a konkretnie polifenoli – to właśnie te substancje odpowiadają za cenne właściwości zielonej herbaty.
Wszystkie najważniejsze właściwości zdrowotne zielonej herbaty wiążą się z obecnymi w niej flawonoidami, należącymi do przeciwutleniaczy, chroniących organizm przed chorobami układu sercowo-naczyniowego i nerwowego, oraz chorobami nowotworowymi, a także opóźniających proces starzenia się organizmu, a szczególnie skóry – flawonoidy wykazują także potencjalnie korzystne działanie antyalergiczne, przeciwwirusowe i przeciwzapalne. Zielona herbata jest jednym z najbogatszych źródeł flawonoidów na świecie, obok czerwonego wina i surowego kakao.
Flawonoidy wykazują wyjątkowo korzystny wpływ na organizm człowieka, chroniąc przed wieloma groźnymi dla zdrowia i życia chorobami, przede wszystkim przed nowotworami przewodu pokarmowego i płuc (pełnią głównie rolę profilaktyczną), oraz miażdżycą (poprzez obniżenie poziomu „złego” cholesterolu), a tym samym przed zawałem serca i udarem mózgu – flawonoidy chronią także przed szkodliwym wpływem promieniowania UV na skórę i oczy, chroniąc przed chorobami oczu (głównie degeneracją plamki żółtej i tzw. kurzą ślepotą), oraz zapobiegając starzeniu się skóry, pozwalają więc na dłużej zachować młodość. Ponadto, flawonoidy wzmacniają odporność, zapobiegając przeziębieniom, grypie i innym infekcjom, oraz uszczelniają naczynia krwionośne, chroniąc je przed uszkodzeniami, oraz atakiem wirusów i bakterii.
Udowodniono, że regularne picie zielonej herbaty (minimum 3-4 filiżanki dziennie) ma zbawienny wpływ na serce i układ krążenia, gdyż zawarte w niej substancje zwiększają elastyczność naczyń krwionośnych, zmniejszając dzięki temu ich tendencję do zatykania się, a w konsekwencji zmniejszając ryzyko miażdżycy, a tym samym zapobiegając zawałom serca i udarom mózgu. Pozytywny wpływ na układ krwionośny zielona herbata zawdzięcza zawartym w niej przeciwutleniaczom.
Dowiedziono także, że regularne picie zielonej herbaty (co najmniej 6 filiżanek dziennie), zmniejsza ryzyko cukrzycy o około 30 proc. – należy dodać, że lepsze wyniku zaobserwowano u kobiet, niż u mężczyzn.
Udowodniono również, że częste picie zielonej herbaty zmniejsza ryzyko rozwinięcia się kilku nowotworów, a konkretnie raka gruczołu krokowego, okrężnicy i odbytnicy, płuc, przełyku, trzustki, oraz żołądka. Swoje antynowotworowe właściwości, zielona herbata zawdzięcza także przeciwutleniaczom.
Natomiast dzięki sporej zawartości teiny, po wypiciu zielonej herbaty zwiększają się zdolności fizyczne i umysłowe organizmu, oraz znika uczucie senności i wyczerpania. Ze względu na obecność wspomnianej teiny, będącej odmianą kofeiny, niektórym osobom nie zaleca się picia zielonej herbaty, głównie osobom cierpiących na bezsenność i nerwowość, oraz z wrzodami żołądka lub mających po prostu wrażliwy żołądek – picie zielonej herbaty powinny ponadto ograniczyć osoby starsze, oraz dzieci poniżej 10 roku życia.
Choć zielona herbata ma wpływ na obniżenie poziomu „złego” cholesterolu (LDL) we krwi, to wbrew powszechnemu przekonaniu jest on niewielki – picie codziennie aż 10 filiżanek tej herbaty, obniża bowiem poziom złego cholesterolu zaledwie o 6 punktów. W związku z powyższym, regularne picie dużych ilości zielonej herbaty, nie pomoże w znacznym stopniu osobom o wysokim poziomie złego cholesterolu – może natomiast pomóc pozostałym osobom utrzymać go na w miarę niskim poziomie.
Zielona herbata, a odchudzanie
Powszechnie uważa się, że zielona herbata sprzyja spalaniu tkanki tłuszczowej i choć jest w tym trochę prawdy, to należy podkreślić, że samo picie tej herbaty nie prowadzi do chudnięcia. Zielona herbata działa tylko w roli suplementu, co oznacza, że wspomaga spalanie tłuszczu w połączeniu z odpowiednią dietą, oraz regularnymi ćwiczeniami – zawiera bowiem teinę, która przyspiesza metabolizm (im szybszy metabolizm, tym szybsze spalanie kalorii), oraz katechiny, które przyśpieszają spalanie tłuszczu. Tak więc sama zielona herbata na odchudzanie nie wystarczy.
Jak zaparzyć zieloną herbatę?
Zielonej herbaty nie powinno się zalewać wrzącą wodą, gdyż wrzątek niszczy smak i wiele cennych składników tej herbaty – należy więc odstawić zagotowaną wodę na kilka minut i dopiero wtedy zalać herbatę (woda powinna być w temperaturze od 80°C do 90°C). Optymalny czas zaparzania to około 2-3 minuty – parzenie dłuższe niż 3-4 minuty powoduje, że herbata uzyskuje mocny posmak, który nie każdemu odpowiada.
Najnowsze komentarze